ШІ-выява: vecteezy
У кантраляваным рандамізаваным даследаванні, апублікаваным у Nature Mental Health, навукоўцы з Stanford University знайшлі доказы таго, што людзей можна зрабіць больш успрымальнымі да гіпнозу з дапамогай усяго двух кароткіх сеансаў неінвазіўнай стымуляцыі мозгу.
Нягледзячы на тое, што гіпноз у масавай культуры часта паказваецца альбо як ненатуральны спосаб пераканання, альбо як танны трук, гэтая практыка мае доўгую гісторыю ў медыцыне, асабліва ў псіхатэрапіі. Гіпноз прызначаны дапамагаць людзям дасягнуць больш засяроджанага і расслабленага стану свядомасці, у якім людзі здольныя лепей інтэграваць прапановы аб змене пэўных паводзін або мадэляў мыслення. Іншымі словамі, гіпноз выкарыстоўваўся, каб дапамагчы людзям справіцца з разнастайнымі негатыўнымі псіхічнымі і фізічнымі станамі, хоць доказы яго эфектыўнасці пры некаторых праблемах са здароўем меншыя (напрыклад, пры адмове ад палення), чым пры іншых (напрыклад, пры сіндроме раздражнёнага кішачніка), расказвае Gizmodo.
Адной з прычын таго, чаму вынікі ўздзеяння гіпнозу могуць так моцна адрознівацца, з'яўляецца тое, што толькі некаторыя людзі па-сапраўднаму добра рэагуюць на яго. Даследаванні цягам многіх гадоў паказалі, што ўспрымальнасць людзей да гіпнозу можа значна адрознівацца і застаецца даволі стабільнай на працягу дарослага жыцця, падобна да таго, як гэта адбываецца з пэўнымі рысамі асобы.
Вядучы аўтар апошняга даследавання Афік Фаерман, дактарант псіхіятрыі ў Stanford Medicine, разам з калегамі задаўся пытаннем, ці сапраўды гэтая рыса настолькі нязменная. Спадар Фаерман кажа, што толькі каля 20% насельніцтва маюць моцную схільнасць да гіпнозу. Таму навукоўцы захацелі праверыць, ці магчыма зрабіць мозг «негіпнатызуемых» людзей больш успрымальным да гіпнозу, у спадзяванні адчыніць дзверы для паляпшэння тэрапіі.
Даследчыкі вырашылі засяродзіцца на дзвюх абласцях мозгу, звязаных з высокай здольнасцю да гіпнатызацыі: дорзалатэральнай прэфрантальнай кары галаўнога мозгу (яна дапамагае нам прымаць рашэнні) і пярэдняй пасавай кары (якая звязана з нашым успрыманнем раздражняльнікаў). У больш успрымальных людзей гэтыя вобласці, здаецца, маюць большую функцыянальную сувязь ці «камунікацыю», якая адбываецца паміж імі.
Каманда выкарыстала транскраніяльную магнітную стымуляцыю (TMS), якая неінвазіўна пасылае электрычныя імпульсы ў мозг праз скуру галавы, каб паспрабаваць узмацніць гэтую сувязь у падвопытных.
У выпрабаванні ўдзельнічалі 80 пацыентаў з фібраміялгіяй — хранічным болевым станам, які гіпноз можа дапамагчы палегчыць. Усе добраахвотнікі прайшлі сканаванне мозгу, каб знайсці найлепшыя індывідуальныя мішэні для TMS. Затым іх выпадковым чынам размеркавалі на дзве групы: адна група атрымала дзве 46-секундныя стымуляцыі TMS, а другая — фіктыўнае лячэнне (была праведзена такая ж працэдура, але фактычнай стымуляцыі не адбывалася). Да і пасля гэтых заняткаў добраахвотнікаў правяралі на здольнасць да гіпнатызавання па шкале ад аднаго да дзесяці.
Першая група прадэманстравала відавочнае паляпшэнне сваёй здольнасці да гіпнатызацыі з павелічэннем балаў прыкладна на адзін пасля гэтага, у той час як група плацэба не паказала істотных змен. Аднак змяненне было часовым; праз гадзіну розніца паміж групамі знікла.
Як кажуць эксперыментатары, даследаванне было распрацавана ў першую чаргу каб адказаць на пытанне, ці можна ўвогуле гэта зрабіць. Таму пратакол стымуляцыі, які яны выкарыстоўвалі, быў вельмі кароткім. Для даведкі, самае кароткае лячэнне дэпрэсіі з дапамогай TMS, зацверджанае ў ЗША — гэта 50 сеансаў стымуляцыі прыкладна па 10 хвілін кожны (агулам каля 500 хвілін) на працягу 5 дзён запар. Цяпер, калі было паказана, што на гіпнатычныя схільнасці людзей можна паўплываць, наперадзе яшчэ шмат працы.
Каманда ўжо распрацоўвае палепшаны пратакол у надзеі выклікаць дастаткова вялікія змены ў гіпнатычнай схільнасці людзей, што паўплывае на іх рэакцыю пры тэрапіі такіх захворванняў, як фібраміалгія. І калі высновы каманды працягнуць пацвярджацца, даследчыкі бачаць шырокі патэнцыял для гіпнозу як медычнага лекавання.
«Маё бачанне, як клінічнага псіхолага, заключаецца ў тым, што ў найбліжэйшай будучыні пацыенты будуць праходзіць кароткі сеанс стымуляцыі перад прызначэннем тэрапіі, каб павысіць эфектыўнасць лячэння», — кажа Фаерман. — «Гэта дазволіць нам, перш за ўсё, прапанаваць эфектыўнае лячэнне без лекаў і палепшыць стан нашых пацыентаў, але гэта таксама заашчадзіць час і грошы для пацыентаў і сістэмы аховы здароўя».
Чытайце таксама:
Гіпноз вядомы з дапісьмовых часоў, але дзейнасць некаторых савецкіх гіпнатызёраў застаецца загадкай
