Žan Sodziel. Tut i dalej — fota z sacsietak.
Zajaŭlaŭ u milicyju navat na baćkoŭ
Žan Sodziel naradziŭsia ŭ 1988 hodzie ŭ Minsku. Heta jaho sapraŭdnaje imia: chłopca nazvali ŭ honar baćki — taksama Žana. Pa źviestkach u bazie «Biełpoła», jaho baćka pracavaŭ ślesaram u «Hałantei», a maci była tam ža švačkaj-majstrychaj. Paźniej pierajšła na pracu ŭ «Jeŭrahandal».
Mienavita baćka dapamoh Žanu pieraabstalavać jaho pakoj u kvatery pad błohierskija i muzyčnyja zadačy — u tak zvanuju chatniuju mini-studyju (da žurnalisckaj karjery Žan Žanavič dumaŭ iści pa muzyčnym šlachu — naviedvaŭ škołu pa kłasie fartepijana, śpiavaŭ u chory, a ŭ darosłym uzroście pačaŭ sprabavać zapisvać ułasnyja treki i kaviery).
Niahledziačy na toje, što chłopiec praciahvaŭ žyć pad adnym dacham z baćkami, heta nie pieraškadžała jamu skardzicca na ich u milicyju. Siarod jaho zvankoŭ na dziažurnuju liniju: «pjany baćka bje šyby ŭ kvatery», «u dvary skandalić pjanaja maci, pavodzić siabie nieadekvatna», «u pjanym stanie śpiecyjalna pryčyniała psichičnyja pakuty Žanu Žanaviču».
Pa apošniaj skarzie syna jaho maci pryciahnuli da administratyŭnaj adkaznaści.
Žan z baćkami.
Zajavami na baćkoŭ sprava nie abmiežavałasia: pa linii 102 jon telefanavaŭ vialikuju kolkaść razoŭ. Pryčyny — to kanflikt z ŽES, to mašyna pieraškadžaje prajezdu, to sabaka susiedziaŭ hulaje biez napyśnika.
Asobna jon zmahajecca sa śfieraj hramadskaha charčavańnia: naprykład, razdźmuŭ vialiki skandał, kali ŭ KFC jamu zabylisia pakłaści adzin soŭs. Žan damohsia, kab jamu kampiensavali pakuty novym łanč-naboram.
Dziaciej, jakija ŭ jaho dvary raźbili šklanyja butelki, jon u svaim błohu ŭvohule prapanoŭvaŭ sasłać u Polšču razam z baćkami, nazyvajučy ich «lišnimi ludźmi ŭ Biełarusi, sapsavanymi ličynkami».
«Žan Sodziel — hiej»
U 2011 pra dapamozie milicyi Žan sprabavaŭ pakarać ananimnaha kryŭdnika, jaki na prastorach internetu nazvaŭ jaho hiejem.
«Nabraŭšy ŭ pošukaviku svajo proźvišča i imia, ja byŭ prosta ŭ šoku! Zachodžu na sajt, pryśviečany mnie. Tam pakazana, što ja — błakitny, što ja lublu ŭ seksie, apisanyja ŭsie detali i vykładzienaja fatahrafija. Nieviadomy fatohraf pakazaŭ vialikaje i śvietłaje mužčynskaje siabroŭstva, a dakładniej — kachańnie. U samy, što nazyvajecca, razhar. Mianie ŭraziła toje, što ŭnizie sajta podpis: «Chaj usie viedajuć, što Sodziel — błakitny!» — aburaŭsia tady Žan.
Chłopiec źviarnuŭsia ŭ RUUS Frunzienskaha rajona Minska, płanujučy vybić za svaje maralnyja pakuty $50 tysiač kampiensacyi. Atrymanyja hrošy jon chacieŭ vydatkavać na zakup chitoŭ dla siabie ŭ viadomych kampazitaraŭ. Praŭda, z hetym tak i nie skłałasia.
«Na ANT jak sapraŭdny patryjot adčuvaŭ siabie biełaj varonaj»
Paśla skančeńnia staličnaj škoły (Sodziel pačynaŭ u 55-j i skončyŭ siaredniuju adukacyju ŭ 201-j) chłopiec zavočna pastupiŭ na fakultet žurnalistyki BDU (śpiecyjalnaść — telebačańnie i radyjo). Šmat u čym na vybar fakulteta paŭpłyvała zachapleńnie pieradačaj «Vaša łato».
Sodziel ad pačatku maryŭ pra teleekrany, ale nie adrazu skłałasia. Tak jon apynuŭsia ŭ haziecie «Viačerni Minsk», pačaŭšy sa zvyčajnaha karespandenta i skončyŭšy redaktaram adździeła kultury.
«Vyhladała, što jon viedaje, dzie i kali treba być. Bo małady redaktar taki, heta ździŭlała. Nie šmat tady vydavała jaho palityčnuju aryjentacyju, ale dzieści ŭ razmovie jon ni z čaho raptam vydaŭ, što Łukašenka — najlepšy na śviecie», — zhadvaje jaho eks-kaleha.
Akurat u časy «Viačorki» Sodziel chvaliŭsia tym, što arhanizoŭvaje chatniuju studyju, pačaŭ pracavać z hołasam.
«U jaho supierrezka źmianiłasia maŭleńnie, i heta vielmi rezała vušy», — raskazvaje eks-kaleha.
«Niachaj harać u piekle kiraŭniki, jakija zrabili vybar na karyść zekaŭ!»
Sodziel trapiŭ u naviny na «Ruskaje radyjo», da hetaha prajšoŭšy «Škołu televizijnych kadraŭ» na Biełteleradyjokampanii. Paśla padziej 2020 hoda stanie viadoma, što ŭ Sodziela zastalisia rachunki z BT — jon byŭ mocna pakryŭdžany, što paśla skančeńnia kursaŭ jaho aŭtamatam nie ŭziali pracavać ni ŭ adno adździaleńnie na Makajonka, 9:
«U tyja časy mnie heta było vielmi cikava, ale vyšejšaje kiraŭnictva Biełteleradyjokampanii zrabiła vybar na karyść zdradnikaŭ, budučych kryminalnikaŭ (Sodziel mieŭ na ŭvazie tych, chto padtrymaŭ mirny pratest 2020 hoda — NN). Ich prava, niachaj siadziać, a kali chavajucca, niachaj ich znojduć. I niachaj harać u piekle kiraŭniki, jakija zrabili vybar na karyść zekaŭ! Upeŭnieny, škadujuć, što nie ŭziali mianie tady. Ja by ščyra pracavaŭ z zadavalnieńniem, ale šaniec upuścili», — pisaŭ u svaim instahramie Žan.
Na dziaržaŭnaje telebačańnie jon usio ž u vyniku trapiŭ, ale pratrymaŭsia niadoŭha — hod prapracavaŭ karespandentam na ANT. Ale sam pryznavaŭsia, što adčuvaŭ siabie tam «biełaj varonaj»:
«2022 hod, zdavałasia b, dziaržaŭny telekanał, i tyja, chto tam pracujuć, pavinny padtrymlivać dziaržaŭnuju liniju, ale — nie, absalutna inšyja ludzi. Adzin z kiraŭnikoŭ na płaniorcy tak i zajaviŭ: «A čamu vy tak šmat pakazvajecie prezidenta? Z nas užo ŭsie śmiajucca». Chto śmiajecca? Ja ž byŭ sapraŭdnym patryjotam», — tak Žan tłumačyŭ svoj sychod z kanała.
«SSSR — Vialikaja dziaržava, dzie ŭ centry byŭ Čałaviek»
Paśla hetaha Sodziela zaniesła ŭ partyjnuju hazietu «Kamunist Biełarusi. My i čas». Tam jon na try hady navat staŭ hałoŭnym redaktaram. Z hetaj ža haziety pačałasia i palityčnaja karjera prapahandysta. Jak minimum sproby prabicca ŭ palityku.
Sodziel ź Ziuhanavym.
«Prahałasavaŭšy za kandydata ad Kamunistyčnaj partyi Biełarusi, vy padtrymajecie stabilnaść i ŭłasny dabrabyt. I vystupicie suprać prazachodnich hrantasmokaŭ ad tak zvanaj apazicyi, jakuju ŭtrymlivajuć jeŭra-amierykanskija raspaŭsiudžvalniki demakratyi», — z takim pasyłam u prahramie jon bałatavaŭsia na parłamienckich vybarach 2012 hoda pa Kalinoŭskaj vybarčaj akruzie №108.
Hałoŭnaje jaho dasiahnieńnie za hady pracy z kamunistami — try miedali ad staršyni CK KPRF Hienadzia Ziuhanava, jakimi jon nie ŭpuskaje mahčymaści pachvalicca. A taksama — znajomstva ź Iharam Karpienkam, pad kiraŭnictvam jakoha jon i zasłužyŭ tyja miedali.
«Za toj čas ja staŭ jašče bolš šanavać rodnuju krainu i dobrym słovam zhadvać SSSR — Vialikuju dziaržavu, dzie ŭ centry byŭ Čałaviek! Była mahutnaja dziaržava, jakuju razvalili zdradniki — Harbačoŭ, Jelcyn, Šuškievič i Kraŭčuk… Mienavita ŭ časy Harbačova ŭ SSSR byŭ zaniapad — deficyt tavaraŭ, avaryja ŭ Čarnobyli. «Harbaty» zrujnavaŭ Vialikuju krainu, hary jon u piekle», — kamientuje histaryčnyja padziei Sodziel u 2023 hodzie.
U 2014 hodzie Sodziel paŭdzielničaŭ u vybarach u Minski haradski saviet deputataŭ. Ale pieramožcam jaho tak ni razu i nie pryznačyli.
Najlepšy viadučy Biełarusi. Pa mierkavańni siabie samoha
U haziecie Sodziel «zasumavaŭ pa radyjo i varušniaku» — tak jon pryjšoŭ na stancyi «Bi-Ej» i «Miełodyi stahodździa», jakija niadaŭna byli pryznanyja bankrotami i spynili svajo viaščańnie.
U kamientary «Našaj Nivie» adzin ź viadučych zornaha składu stancyi adznačyŭ, što radyjo časoŭ Sodziela było ŭžo «nie tym»: «Radyjo isnavała da 2013-2014 hoda. Potym nie było ničoha i nikoha, časovyja ludzi, ramieśniki, vypalenaja ziamla».
Paralelna Žan zarehistravaŭ IP i pracavaŭ viadučym viasiellaŭ i karparatyvaŭ. Košt jaho pasłuh na 2015 hod byŭ nie samy biudžetny: ad 350 da 600 dalaraŭ.
Adzin čas na vychadzie sa stancyi mietro Niamiha visieli biłbordy, na jakich Alaksandr Saładucha śćviardžaŭ, što Žan Sodziel — najlepšy viadučy Biełarusi. Praŭda, varta adznačyć, što Sodziel siabravaŭ ź dziećmi artysta. Saładucha na kamieru skazaŭ, što Sodziel — «best of ze best», ale hetaje videa zdymaŭ sam Žan.
Padobnym čynam budujucca i inšyja «fakty» pra jaho vyklučnaść. Tak, Sodziel raspaŭsiudžvaje ŭ siecivie infarmacyju pra toje, što Łukašenka jaho viedaje i zhadvaje. Zasnavana heta na kamientary hledača z Kazachstana.
«Chaču žonku vyklučna strojnuju, pryhožuju, stylovuju, najlepšuju»
Jašče ŭ 2016 hodzie Sodziel aktyŭna šukaŭ sabie žonku, ale da siońniašniaha dnia zastajecca nie žanatym. Mabyć, heta źviazana sa śpisam jaho patrabavańniaŭ.
«Ja chaču žonku vyklučna strojnuju, pryhožuju, stylovuju, lepšuju! Ale zvyčajna dziaŭčaty z takimi dadzienymi raspuščanyja. Pa načach pa kłubach haniajuć, nie majuć mety ŭ žyćci, dy charaktar škodny, ehaistyčny. Maŭlaŭ, chaču mora, zołata i pracavać nikoli nie budu, tamu što pryhožaja», — tłumačyŭ jon svajo bačańnie idealnaj pałavinki.
Adna ź dziaŭčat, ź jakoj jon sprabavaŭ paznajomicca bližej, raspaviała «Našaj nivie», jakimi arhumientami jon schilaŭ jaje da spatkańnia:
«Ën niekalki razoŭ pisaŭ mnie ŭ asabistyja i namiakaŭ na toje, što, kali my pačniem sustrakacca, to mianie adrazu zaŭvažać. Bo jon — miedyjnaja piersona. Ale mnie i majho imia i pośpiechu było dastatkova, ja tolki paśmiajałasia. Ščyra skažu, navodziła tady daviedku — zrazumieła, što heta taki narcys-prylipała. Siabruje tolki z tymi, z kim vyhodna, robić ź imi šmat fotačak, kab padavacca bolš statusnym. Pa sutnaści, čałaviek, jaki vyłazić za košt inšych».
U nie takim addalenym minułym u Sodziela — dziasiatki zdymkaŭ z zorkami roznaj vieličyni, u tym liku z tymi, kaho siońnia dziaržava ličyć «ekstremistami» ci «zdradnikami» — naprykład, ź Dzianisam Dudzinskim, Naviband, Litesound i inšymi.
Byłaja kaleha Žana kaža, što jon byŭ pletkarom: «Ën atrymlivaŭ asablivuju asałodu, kali raspaviadaŭ pra svaje nazirańni za žyćciom inšych».
Hetaje zachapleńnie dobra prajaviła siabie na aŭtarskim adnajmiennym jutub-kanale Sodziela. Ën pačynaŭ ź videa na roznyja temy — ad apoviedaŭ pra svaje vandroŭki da paradaŭ nakont lišniaj vahi. A potym skancentravaŭsia na plotkach šoubizu — najpierš, rasijskaha.
Skrynšot ź jutub-kanała błohiera
Dziakujučy, svajoj lubovi abmiarkoŭvać čužoje žyćcio jon nabraŭ na jutubie bolš za 150 tysiač padpisantaŭ i atrymaŭ srebnuju knopku. Ciapier heta jaho asnoŭnaja śfiera zaniatkaŭ. Časam jon vypuskaje pa niekalki rolikaŭ na dzień. Z 2017 hoda, pa słovach samoha Sodziela, jon zarabiŭ na kanale bolš za 17 tysiač dalaraŭ (da vypłaty padatkaŭ).
Padčas vybaraŭ 2020 hoda bolš za ŭsio pieražyvaŭ za pieraboi ź internetam
Pratesty i ich zadušeńnie paśla vybaraŭ 2020 hoda Sodziela napužali — jon pryznavaŭsia ŭ hetym u svaim tematyčnym roliku na jutubie. Praŭda, na jaho pohlad, stolki ludziej vyjšli na vulicy, tamu što adklučyli internet i im nie było čym zaniacca doma.
«U śviecie niama nivodnaha prezidenta z takoj charyzmaj, takim dośviedam i z takoj luboŭju da prostaha čałavieka. Biełaruś — dziaržava dla naroda. Hodna žyvuć piensijaniery, invalidy i pracoŭny kłas», — rassypajecca jon u kamplimientach da Łukašenki, tradycyjna dla biełaruskich dziaržaŭnych prapahandystaŭ apranajučy jaho mierč.
Sodziel čas ad času krytykuje Jeŭropu: Polšča dla jaho — miesca, u jakoje treba adpraŭlać usich «lišnich» biełarusaŭ. Ën nie razumieje, čamu ŭ ajčynnych škołach dahetul vučać anhlijskuju movu: «Jany ž tam našu nie vučać!» Pry tym što raniej vielmi lubiŭ vandravać za miažoj, chvaliŭ i Litvu, i Ukrainu. Ciapier praviły hulni źmianilisia — źmianiłasia i jaho rytoryka.
Čytajcie taksama:
Jak Azaronak staŭ takim? Novyja fakty ź bijahrafii samaha addanaha Łukašenku prapahandysta
Jak prapahandyst Ihar Tur staŭ lubimčykam Łukašenki i kolki zarabiŭ u 2020-m
