Арыгінальнае відэа з каментаром «Да чаго Лукашэнка Беларусь давёў» апублікаваў расійскі «патрыятычны» карыстальнік пад нікам Даянат. У ім ён паказаў, як працуе крама без прадаўцоў і кас, размешчаная каля гіпермаркета ОМА ў мінскім раёне Брылевічы.
Кругласутачная крама знаходзіцца непасрэдна на тэрыторыі электразараднай станцыі Malanka. Суперхуткі зарадны комплекс з 8 станцыямі і аўтаномнай крамай адкрыўся ў снежні 2022 года.
Прынцып працы такой крамы даволі просты: карыстальнік рэгіструецца ў мабільнай праграме, прывязвае карту, на ўваходзе скануе QR, бярэ тавары з паліцы і выходзіць з крамы. Праз пару хвілін грошы за набыткі спісваюцца з карты. У гэтай краме не толькі няма прадаўцоў і кас, у ёй не трэба сканаваць нават штрыхкоды, вашая пакупка разлічваецца з колькасці тавару, які вы ўзялі, выстаўленага на паліцах з чуйнікамі вагі.
Уваход у краму Malanka Shop. Фота: Анлайнер
Тэхналагічнасць крамы выклікала захапленне ў іншых расійскіх «патрыятычных» блогераў, для якіх гэта ў навінку.
Праз іх відэа падхапілі еўрапейскія антызаходнікі. Асабліва шмат рэтвітаў рабілася з Сербіі, значная частка насельніцтва якой падтрымлівае Расію ў вайне з Украінай, бачачы ў гэтым супрацьстаянне НАТА, на чые бамбардзіроўкі яны яшчэ не забыліся.
Беларусы ж у рэплаях абураліся тым, што з’яўленне крамы прыватнай кампаніі прыпісваецца Лукашэнку, і звярталі ўвагу на тое, што тэхнічны прагрэс не можа падмяніць свабоду, якой у краіне няма.
Расійскія Z-блогеры і еўрапейскія антызаходнікі шчыльна звязаныя з ультраправымі ў ЗША, сярод якіх шмат прыхільнікаў антымігранцкіх законаў, а таксама непрыхаваных маргіналаў і расістаў. Таму не выпадкова, што калі нехта зрабіў англійскія субцітры да відэа, яно з новай моцай разышлося па амерыканскім сегменце.
Гэтае відэа, пераапублікаванае ўльтраправым блогерам Янам Майлзам Чонгам, які мае малазійскае паходжанне, набрала ўжо звыш 850 тысяч праглядаў. Блогер і ягоныя падпісчыкі падзівіліся высокаму ўзроўню даверу ў беларускім грамадстве.
У ЗША, перадусім у вялікіх агламерацыях, існуе вялікая праблема з крадзяжом тавараў, рабункамі крамаў і вандалізмам, за якія ніхто па выніку не нясе адказнасці. «Як доўга гэтая крама праіснуе ў Сан-Францыска?» — пыталіся твітарчукі са Штатаў.
Паколькі значная частка злачынцаў у ЗША — гэта цемнаскурыя людзі, якія на працягу стагоддзяў былі дыскрымінаванай часткай амерыканскага грамадства, то многія каментатары з расісцкага пункту гледжання тлумачылі сакрэт беларускага ўзаемадаверу: «Беларусь амаль на 100% белая», «у Беларусі няма чарнаскурых», «белае грамадства».
Насамрэч ніякай залежнасці ад колеру скуры ў гэтым пытанні няма. Вялікая колькасць нябелых мігрантаў і іхніх нашчадкаў у краінах Еўропы ніяк не ўплывае на існаванне крам такога тыпу — у Еўропе іх шмат. Высокі ўзровень злачыннасці пры высокім сярэднім узроўні жыцця застаецца ўнікальнай рысай ЗША.
Першыя крамы без прадаўцоў з'явіліся яшчэ некалькі дзясяткаў гадоў таму ў Нарвегіі, Швецыі ды Ісландыі. Іх адкрывалі ў невялікіх мястэчках, дзе ўсе жыхары ведаюць адно аднаго, а турыстаў амаль няма. Продаж быў заснаваны на чыстым даверы: людзі бралі патрэбны тавар і пакідалі грошы. У гэты час уладальнік мог займацца сваёй гаспадаркай.
У канцы 2010-х крамы без прадаўцоў, дзякуючы развіццю тэхналогій, масава прыйшлі і ў вялікія гарады Еўропы. Насамрэч пра давер казаць ужо не даводзіцца, бо прасунутая сістэма відэаназірання і аналітыка проста не пакідаюць магчымасцяў беспакарана скрасці тавар.
«Наша Нiва» — крыніца якаснай інфармацыі і бастыён беларушчыны
ПАДТРЫМАЦЬ «НН»Чытайце таксама:
15-секунднае відэа з мінскага метро шакавала амерыканцаў. Твіт з ім сабраў 5 мільёнаў праглядаў
Незвычайную краму з кавярняй ад «Камунаркі» адкрыюць у ГЦ «Сталіца»
У Вільні адкрылася першая ў Еўропе крама, дзе можна бясплатна ўзяць прадукты
