Фота: www.psu.by
У кожным шурфе, закладзеным на тэрыторыі стадыёна, даследчыкі выявілі сляды апрацоўкі каляровых металаў. У двух шурфах знойдзены рэшткі плавільных печак, у якіх гэтыя работы праводзіліся. Паводле выкладчыка Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта Ігара Магалінскага, знаходкі дазваляюць меркаваць, што гэты «квартал ювеліраў» існаваў не пазней як у XI стагоддзі. І на сённяшні дзень гэта найбуйнейшы ў Беларусі аб'ект, які можна звязваць з ювелірным рамяством менавіта гэтага часу.
Ігар Магалінскі. Фота: gorod214.by
Версія пра полацкі «квартал ювеліраў» упершыню з'явілася ў 1984 годзе. 10 красавіка, падчас «ленінскага» суботніка, якраз на тэрыторыі стадыёна «Спартак» быў знойдзены знакаміты скарб, які сёння захоўваецца ў Нацыянальным полацкім гісторыка-культурным музеі-запаведніку. Тады знаходка адкрылася гардэробшчыцы стадыёна Марыі Красновай. Яна падняла з зямлі камень, пад якім убачыла «дроцікі» з жоўтага металу. Жанчына пажартавала, што знайшла золата, але ўсу'ёз у гэта не паверыла. Тагачасны дырэктар стадыёна прапанаваў узважыць знойдзенае ў бліжэйшай прадуктовай краме. «Дроцікі» з жоўтага металу «пацягнулі» амаль на 350 грамаў. Таваразнаўца ювелірнай крамы «Рубін» Святлана Сабельнікава ацаніла скарб у 15 тысяч савецкіх рублёў. Паводле заканадаўства, 25 % ад гэтай сумы былі пералічаны Марыі Красновай, а яе знаходку забралі ў музей.
Фота: gorod214.by
Мясцовасць у самым цэнтры Полацка прыцягнула ўвагу даследчыкаў, і ў 1989 — 1990 гадах непадалёк ад стадыёна быў знойдзены цэлы ювелірны «вытворчы комплекс». На думку выкладчыка кафедры гісторыі і турызму ПДУ Аляксея Коца, у старажытнасці гэтае месца было заселена вялікай колькасцю ювеліраў — людзей заможных, адукаваных, якія па мерках таго часу наладзілі высокатэхналагічную вытворчасць.
Аляксей Коц. Фота: www.psu.by
Аднак сама пляцоўка стадыёна раней не вывучалася — раскопкі праводзілі толькі на навакольных тэрыторыях.
Сёлета стадыён «Спартак», якому ўжо 54 гады, было вырашана рэканструяваць. У планах — замена пакрыцця футбольнага поля, бегавых дарожак і дарожак для скачкоў у даўжыню, пераабсталяванне сектараў для кідання молата і штурхання ядра, устаноўка трэнажораў.
Перад рэканструкцыяй адмыслоўцы праводзяць археалагічныя доследы, бо гэта ўнікальная тэрыторыя: калісьці тут размяшчалася старажытнае паселішча, а ў 16 стагоддзі быў збудаваны Ніжні замак.
Чытайце таксама:
У Польшчы знойдзены пахаванні «вампіраў» XVII стагоддзя
Апошні раз беларускія архівы падпарадкоўваліся сілавікам у часы сталінскага тэрору. Як гэта было
На вайсковых могілках у Гродне працягваюць рамантаваць старадаўнюю капліцу